Upewnij się, czy prawidłowo rozliczasz urlopy wypoczynkowe. Pamiętaj o nowych wskaźnikach obowiązujących w 2021 roku oraz o zmianach wprowadzonych tarczą Korzyści Dzięki informacjom zawartym w artykule upewnisz się jak prawidłowo udzielać urlopu wypoczynkowego dla pracowników zatrudnionych w różnych wymiarach czasu pracy, jak obliczyć wynagrodzenie urlopowe oraz ekwiwalent za urlop wypoczynkowy, jak zaokrąglać urlop wypoczynkowy - wszystkie informacje są poparte rzeczywistymi wyliczeniami. 1. PRAWO DO URLOPU CZĄSTKOWEGO W firmie zatrudniono dwóch nowych pracowników. Dla każdego z nich była to pierwsza praca. Jeden został zatrudniony 1 lipca, drugi 15 lipca. Pierwszy pracownik będzie nabywał prawo do kolejnych urlopów cząstkowych: 31 lipca, 31 sierpnia, 30 września, 31 października, 30 listopada oraz 31 grudnia. Łącznie do końca roku przepracuje sześć miesięcy, a jego urlop wyniesie 6/12. Drugi pracownik będzie nabywał prawo do kolejnych urlopów cząstkowych: 14 sierpnia, 14 września, 14 października, 14 listopada oraz 14 grudnia. Łącznie do końca roku przepracuje pięć miesięcy, a jego urlop wyniesie 5/12. Za niepełną część grudnia, przypadającą po 14, pracownik ten nie nabędzie prawa do urlopu. Sytuacja pierwszego zatrudnienia i prawa do urlopów cząstkowych ma też zastosowanie do pracownika zatrudnionego u różnych pracodawców w pierwszym roku zatrudnienia. Jednak w tym przypadku ustalenie terminu, który został przedstawiony w powyższym przykładzie, może być niemożliwe. W takim przypadku za miesiąc należy przyjąć okres 30 dni. 2. URLOP PRACOWNIKA PODEJMUJĄCEGO PRACĘ PO RAZ PIERWSZY Pracownik był zatrudniony po raz pierwszy od 10 do 30 września. Umowa została rozwiązana. Następnie, u kolejnego pracodawcy, pracownik ten został zatrudniony od 15 października. Prawo do pierwszego, cząstkowego urlopu wypoczynkowego pracownik nabędzie 25 października, a następnych dni urlopu: 25 listopada i 25 grudnia. Nie ma tutaj znaczenia, czy pracownik nabył prawo do urlopu cząstkowego. Jeśli został on zatrudniony np. 15 grudnia, a tym samym nie nabył prawa do urlopu w pierwszym roku zatrudnienia, od 1 stycznia następnego roku nabędzie prawo do urlopu kolejnego. 3. POZIOM WYKSZTAŁCENIA PRZY USTALANIU WYMIARU URLOPU Pracownik ukończył szkołę średnią ogólnokształcącą, następnie był zatrudniony przez rok u poprzedniego pracodawcy. Rozpoczynając pracę u kolejnego pracodawcy, rozpoczął też studia licencjackie, które ukończył po trzech latach. W tym przypadku korzystniejsze dla pracownika będzie zaliczenie okresu nauki niż zatrudnienia u pracodawcy, gdyż zaliczeniu będzie podlegało osiem lat z tytułu ukończenia szkoły wyższej oraz rok poprzedniego zatrudnienia, a więc łącznie dziewięć lat. W przypadku uwzględnienia okresu zatrudnienia staż urlopowy wynosiłby osiem lat (4 + 1 + 3 = 8). Ukończenie przez pracownika kolejnego etapu studiów, tj. uzupełniających studiów magisterskich, nie zwiększy już stażu urlopowego przysługującego z tytułu ukończonego poziomu nauki. 4. PODJĘCIE PRACY W TRAKCIE NAUKI Pracownik ukończył szkołę średnią ogólnokształcącą, następnie był zatrudniony przez rok u poprzedniego pracodawcy. Po trzech latach pracy u nowego pracodawcy rozpoczął studia licencjackie, które ukończył po trzech latach. W związku z tym zatrudnienie u tego pracodawcy wyniosło sześć lat. W tym przypadku korzystniejsze dla pracownika będzie zaliczenie okresu zatrudnienia niż nauki, gdyż zaliczeniu będą podlegały cztery lata z tytułu ukończenia szkoły średniej, rok poprzedniego zatrudnienia oraz sześć lat z tytułu zatrudnienia u danego pracodawcy, a więc łącznie 11 lat (4 + 1 + 6 = 11 lat). W przypadku uwzględnienia okresu nauki w szkole wyższej staż urlopowy wynosiłby dziewięć lat (1 + 8 = 9 lat). 5. URLOP UZUPEŁNIAJĄCY Pracownik posiadał dziewięć lat stażu urlopowego i jego wymiar urlopu wynosił 20 dni. Urlop ten wykorzystał w całości do 15 września. Z dniem 20 listopada przekroczył 10-letni staż urlopowy i tym samym nabył prawo do urlopu uzupełniającego w wymiarze sześciu dni. Może je wykorzystać w roku kalendarzowym, za który urlop przysługuje, do 31 grudnia. 6. URLOP PRACOWNIKA ZATRUDNIONEGO NA CZĘŚĆ ETATU Pracownik jest zatrudniony w wymiarze 1/4 etatu. Posiada 20-letni staż urlopowy, a więc pełny wymiar urlopu wynosi 26 dni. Jego urlop wypoczynkowy w roku kalendarzowym będzie więc wynosił: 1/4 × 26 dni = 6,5 dnia, w zaokrągleniu 7 dni, czyli 56 godzin. W sytuacji, gdy pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy przekroczy staż urlopowy w ciągu roku kalendarzowego, a wykorzystał już urlop należny, także będzie mu przysługiwał urlop uzupełniający. 7. URLOP UZUPEŁNIAJĄCY DLA NIEPEŁNOETATOWCA Pracownik zatrudniony w wymiarze 1/4 etatu 30 września przekroczył 10-letni staż pracy i od tego dnia przysługuje mu wyższy wymiar urlopu. Urlop należny, obliczony na podstawie wymiaru 20-dniowego, został już wykorzystany. Należy więc obliczyć urlop uzupełniający: • do 30 września pracownik wykorzysta: 1/4 × 20 dni = 5 dni, czyli 40 godzin. • od 1 października przysługuje mu: 1/4 × 26 dni = 6,5 dnia, w zaokrągleniu 7 dni, czyli 56 godzin. Urlop uzupełniający wynosić więc będzie 7 dni – 5 dni = 2 dni (16 godzin). 8. ZAOKRĄGLANIE URLOPÓW PROPORCJONALNYCH Pracownik był zatrudniony u pierwszego pracodawcy od 1 stycznia do 10 kwietnia. U drugiego pracodawcy od 11 kwietnia do 31 grudnia. W obydwu przypadkach było to zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy, a pracownik posiada staż urlopowy powyżej 10 lat. W związku z tym u pierwszego pracodawcy przysługiwał mu urlop w wymiarze: 1/12 × 26 dni × 4 miesiące = 8,68 dnia, po zaokrągleniu 9 dni. Zaokrągleniu podlega zarówno okres niepełnego zatrudnienia w kwietniu (do 10 kwietnia), jak i niepełny dzień pracy. U drugiego pracodawcy przysługuje mu urlop w wymiarze: 1/12 × 26 dni × 8 miesięcy = 17,36 dnia, po zaokrągleniu 18 dni. Zaokrągleniu podlega niepełny dzień pracy, nowy pracodawca nie dokonuje zaokrąglenia do pełnego miesiąca, gdyż zgodnie z art. 1552a § 2 może dokonać go tylko poprzedni pracodawca. Jednak łącznie wymiar urlopu obliczonego u obydwu pracodawców wynosi, w wyniku zaokrągleń, 27 dni, czyli przekracza 26 dni urlopu należnego. Tym samym drugi pracodawca może udzielić pracownikowi tylko 17 dni urlopu wypoczynkowego, w związku z brzmieniem art. 155(3) § 2 kp. 9. DODATKOWY URLOP WYPOCZYNKOWY Pracownik z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, posiadający ponad 10-letni staż urlopowy, jest zatrudniony na 1/4 etatu. Lekarz medycyny pracy orzekł, że nie ma podstaw do obniżenia wymiaru czasu pracy z uwagi na niepełnosprawność. Urlop wypoczynkowy pracownika będzie więc wynosił: • 1/4 × 36 dni = 9 dni, tj. 72 godziny. Można się spotkać z inną, wypadającą korzystniej metodyką obliczania urlopu dla pracownika niepełnosprawnego, polegającą na osobnym obliczeniu urlopu podstawowego i dodatkowego i zsumowaniem liczby dni tych urlopów: 1/4 x 26 dni = 6,5 dnia, po zaokrągleniu 7 dni 1/4 x 10 dni = 2,5 dnia; po zaokrągleniu 3 dni Razem 10 dni urlopu (80 godzin) 10. PROPORCJONALNE OBNIŻENIE URLOPU Pracownik z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, posiadający ponad 10-letni staż urlopowy był zatrudniony na 1/4 etatu do 15 kwietnia. W związku z orzeczeniem lekarza pracownik korzystał z obniżonego wymiaru czasu pracy. Urlop wypoczynkowy pracownika będzie więc wynosił: • 10 dni (jak w poprzednim przykładzie) × 4/12 = 4 dni, tj. 28 godzin (4 dni × 7 godzin). Pracownik, który utracił orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym lub znacznym, traci prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego z dniem wydania orzeczenia. Utrata orzeczenia o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym lub znacznym nie powoduje, że urlop ten powinien być naliczony proporcjonalnie do okresu posiadania orzeczenia w roku kalendarzowym. W związku z tym pracownikowi temu będzie się należał urlop w wymiarze 10 dni. 11. DNI NIEŚWIADCZENIA PRACY Pracownik złożył wniosek o udzielenie urlopu wypoczynkowego od 1 lipca do 16 lipca. W tym czasie, zgodnie z harmonogramem, z uwagi na przedłużoną dobową normę pracy, przypada osiem dni, w których pracownik świadczyłby pracę, w tym 1 lipca oraz 16 lipca, na które udzielony został mu urlop. Pracodawca w całym tym okresie nie może wypowiedzieć pracownikowi umowy o pracę, gdyż okres od 1 lipca do 16 lipca należy traktować jako nieprzerwany urlop wypoczynkowy, udzielony zgodnie z art. 152 § 1 oraz art. 162 kp. Natomiast rozliczenie urlopu powinno odbywać się w przeliczeniu na godziny – z liczby dni będących dla pracownika dniami pracy wynika co prawda osiem dni, ale z liczby godzin – 10 (80 godz./8 godz. = 10 dni). I takie obliczenie należy ująć w ewidencji. 12. UDZIELENIE URLOPU WYPOCZYNKOWEGO NA CZĘŚĆ DNIA Pracownik jest zatrudniony w systemie skróconego tygodnia pracy i wykonuje ją w poniedziałki, wtorki, środy po 12 godzin oraz w czwartek – cztery godziny. Pracownikowi pozostało do wykorzystania osiem godzin urlopu wypoczynkowego, który zamierza wykorzystać w poniedziałek. W takim przypadku możliwe jest udzielenie urlopu na osiem godzin, a cztery godziny będą godzinami pracy pracownika. 13. WYNAGRODZENIE URLOPOWE PRZY STAŁYCH SKŁADNIKACH Pracownik przebywa na urlopie wypoczynkowym 80 godzin w miesiącu obejmującym 20 dni roboczych, tj. 160 godzin. Pracownik otrzymuje miesięcznie wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 3 000 zł, dodatek funkcyjny w wysokości 200 zł, dodatek za wieloletnią pracę w wysokości 400 zł, łącznie zł. Za miesiąc z urlopem powinien otrzymać składniki w tych wysokościach, bez potrzeby wyodrębniania wynagrodzenia urlopowego. 14. WYNAGRODZENIE URLOPOWE ZE ZMIENNEGO SKŁADNIKA Pracownik skorzystał w lipcu z 80 godzin urlopu wypoczynkowego. Otrzymuje wynagrodzenie miesięczne stałe w wysokości 3 100 zł oraz zmienną premię miesięczną. Premia wypłacona w okresie ostatnich 3 miesięcy tj. kwiecień - czerwiec wyniosła łącznie 1 280 zł. Liczba godzin pracy w ostatnich 3 miesiącach wyniosła razem 496 godzin. Wynagrodzenie urlopowe ze zmiennego składnika wynosi: 1 280 zł /496 godz. = 2, 58 zł, 2,58 zł x 80 godz. = 206,40 zł • łącznie wynagrodzenie wynosi: 3 100 zł +206,40 zł = 3 306,40 zł + premia za bieżący miesiąc. 15. OBLICZANIE EKWIWALENTU ZE STAŁEGO SKŁADNIKA Pracownik był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy i otrzymywał stałe miesięczne wynagrodzenie w wysokości 3 010 zł. W związku z rozwiązaniem umowy o pracę z dniem 30 czerwca 2022 r. pracownikowi pozostały 3 dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego. Wyliczenie: • ekwiwalent za 1 dzień urlopu 3 010 zł/20,92 (tj. współczynnik urlopowy w 2022 r.) = 143,88 zł, • ekwiwalent za 1 godzinę urlopu 143,88 zł/8 godz. (dobowa norma czasu pracy) = 17,99 zł, • należny ekwiwalent za niewykorzystany urlop (3 dni) 17,99 zł × (3 dni × 8 godz.) = 431,76 zł. 16. OBLICZANIE EKWIWALENTU ZE STAŁYCH I ZMIENNYCH SKŁADNIKÓW Pracownik był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy i otrzymywał stałe miesięczne wynagrodzenie w wysokości 3 010 zł oraz zmienny dodatek specjalny. Dodatek ten w ostatnich trzech miesiącach poprzedzających nabycie prawa do ekwiwalentu wynosił 240 zł, 250 zł, 260 zł. W związku z rozwiązaniem umowy o pracę 31 marca pracownikowi pozostały trzy dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego. Obliczenie wynagrodzenia: • (240 zł + 250 zł + 260 zł)/3 = 250 zł, • 250 zł + 3 010 zł = 3 260 zł. Wyliczenie: • ekwiwalent za jeden dzień urlopu 3 260 zł/20,92 (tj. współczynnik urlopowy w 2022 r. dla pełnego etatu) = 155,83 zł, • ekwiwalent za jedną godzinę urlopu 155,83 zł/8 godz. (dobowa norma czasu pracy) = 19,48 zł, • należny ekwiwalent za niewykorzystany urlop (trzy dni) 19,48 zł × (3 dni × 8 godz.) = 467,52 zł. 17. OBLICZANIE EKWIWALENTU Z UZUPEŁNIENIEM SKŁADNIKA ZMIENNEGO Z pracownikiem umowa o pracę uległa rozwiązaniu 30 czerwca. Nabył prawo do ekwiwalentu za 40 godzin urlopu niewykorzystanego w naturze. W okresie marzec - maj pracownik miał nieobecności z powodu choroby i urlopu wypoczynkowego w wymiarze 15 dni roboczych. W okresie tym przepracował 48 dni, a powinien 63 dni. Pracownik jest wynagradzany stawką akordową. W rzeczonym okresie zarobił 10 141 zł. Wynagrodzenie należy uzupełnić dzieląc kwotę faktycznie uzyskaną w tym okresie przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie, a otrzymany wynik mnożąc przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Wynagrodzenie po uzupełnieniu wynosi: 10 141 zł : 48 dni x 63 dni = 13 310,01 zł 13 310,01 zł : 3 m-ce = 4 436,67 zł - średnie miesięczne wynagrodzenie Ekwiwalent za 40 godzin urlopu: • ekwiwalent za jeden dzień urlopu zł/20,92 (tj. współczynnik urlopowy w 2022 r. dla pełnego etatu) = 212,08 zł, • ekwiwalent za jedną godzinę urlopu 212,08 zł/8 godz. (dobowa norma czasu pracy) = 26,51 zł, • należny ekwiwalent za niewykorzystany urlop 26,51 zł × 40 godz. = zł. Polecamy w Portalu FK: Jak ustalić wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego Czy wnioskowanie o urlop wypoczynkowy i jego akceptacja może być drogą e-mailową Postanowienie o przeniesieniu niewykorzystanego urlopu powinno mieć formę pisemną Czy można zwolnienie lekarskie zamienić na urlop Wysokość świadczenia urlopowego ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy ( z 2020 r. poz. 1320 ze zm.) rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop ( nr 2, poz. 14 ze zm.)

W 2019 roku pracownikowi zatrudnionemu na pół etatu, który ma prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego, przysługuje 13 dni urlopu (1/2 x 26 dni = 13 dni). W przypadku osób pracujących na pół etatu, które mają prawo do 20 dni wolnych, liczba ta wynosi 10 dni (1/2 x 20 = 10 dni). Osobie pracującej na trzy czwarte etatu, która ma prawo do

Zasada proporcjonalności urlopu ma zastosowanie w razie trwającej co najmniej miesiąc nieobecności np. z powodu urlopu bezpłatnego. Wykorzystuje się ją również do obliczenia urlopu w razie zmiany wymiaru etatu w trakcie roku kalendarzowego. Jeżeli w ramach jednego roku zajdą obie te okoliczności, urlop pracownika ulega podwójnej redukcji. Warto już teraz sprawdzić, jak zmienia się urlop przy zmianie etatu lub pracodawcy w trakcie przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego, do którego prawa nie może się zrzec. Prawo do urlopu pracownik nabywa już 1 stycznia danego roku, co do zasady, może go od razu wykorzystać w całości. Wymiar urlopu zależy od ogólnego stażu pracownika i wynosi: 20 dni − jeżeli staż pracy wynosi mniej niż 10 lat, 26 dni – w sytuacji, gdy ogólny staż wynosi co najmniej 10 lat. Liczba dni wolnych zależy także od tego, na jaką cześć etatu pracownik jest zatrudniony. Wskazany wymiar odnosi się do podwładnych wykonujących pracę w pełnym wymiarze. Natomiast urlop dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, biorąc za podstawę 20 lub 26 dni w zależności od stażu pracy podwładnego. Niepełnoetatowcowi, w zależności od wymiaru urlopu w skali roku − 20 albo 26 dni − przysługuje więc odpowiednio: Zmiana wymiaru etatu w trakcie roku a urlop: zwiększenie lub zmniejszenie obowiązków Zmiana wymiaru etatu w trakcie roku powoduje, że pracownikowi należy się odpowiednio mniej (przy zmniejszeniu) lub więcej (przy zwiększeniu) urlopu. W przepisach nie ma jednak wytycznych, jak w takiej sytuacji obliczyć urlop podwładnego. W praktyce przyjmuje się, że należy osobno ustalić liczbę dni wolnych z poszczególnych części etatu, stosując przy tym zasady jak przy obliczaniu urlopu proporcjonalnego. Takie rozwiązanie jest akceptowane przez PIP. Proporcjonalność Zgodnie z Kodeksem pracy w roku kalendarzowym, w którym ustaje stosunek pracy z pracownikiem uprawnionym do kolejnego urlopu, tej osobie przysługuje urlop: 1) u dotychczasowego pracodawcy – w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze; 2) u kolejnego pracodawcy – w wymiarze: a) proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego – w razie zatrudnienia na czas nie krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego, b) proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym – w razie zatrudnienia na czas krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego. Zasadę z pkt 2 stosuje się odpowiednio do pracownika podejmującego pracę u kolejnego pracodawcy w ciągu innego roku kalendarzowego niż rok, w którym ustał jego stosunek pracy z poprzednim pracodawcą. Zaokrąglanie do pełnego miesiąca Każdy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu. Dlatego jeśli pracownik zatrudniony jest np. od stycznia do czerwca, należy mu się 6/12 dni urlopu z przysługującego mu wymiaru. Może się jednak zdarzyć, że pracownik nie przepracuje pełnego miesiąca. W takiej sytuacji pracodawca ma obowiązek zaokrąglić dany miesiąc do pełnego w górę. Przykład 1 Zaliczenie całego miesiąca Pracownikowi wypowiedziano umowę. Okres wypowiedzenia upływa w sobotę – 3 marca. W związku z tym pracownikowi należy się urlop za 3 miesiące. Do celów urlopowych pracodawca ma obowiązek uznać marzec jako miesiąc przepracowany w całości. Zdarza się również, że podwładni rozpoczynają pracę w trakcie miesiąca. Należy wówczas sprawdzić, czy wówczas pracownik nie był już zatrudniony. Jeśli bowiem ustanie stosunku pracy u dotychczasowego pracodawcy i nawiązanie takiego stosunku u kolejnego następuje w tym samym miesiącu kalendarzowym, zaokrąglenia do pełnego miesiąca dokonuje pierwszy pracodawca. Przykłady 2 i 3 Zmiana pracy w trakcie miesiąca Pracownik został zwolniony z pracy 24 marca (sobota). Od 26 marca rozpoczął pracę w kolejnej firmie. W związku z tym u pierwszego pracodawcy należy mu się urlop za 3 miesiące pracy (od stycznia do marca). W kolejnym zakładzie będzie mu przysługiwało wolne za miesiące od kwietnia do grudnia (przy zastrzeżeniu, że będzie zatrudniony co najmniej do końca roku), czyli 9/12. Pracownik został zatrudniony 14 maja. Poprzednia umowa zakończyła się w marcu. W związku z tym w obecnym zakładzie pracownikowi przysługuje urlop za 8 miesięcy (od maja do grudnia). Zgodnie bowiem z Kodeksem pracy pracodawca ma obowiązek zaokrąglić niepełny miesiąc pracy w górę do pełnego. Ponieważ pracownik nie pracował wcześniej w maju, to zatrudniający obecnie zakład ma taki nakaz. Jeśli pracownik rozpoczyna i kończy pracę w trakcie miesiąca, należy zaokrąglić (jeśli zostaną spełnione powyższe warunki) zarówno miesiąc rozpoczęcia, jak i zakończenia pracy. Przykład 4 Podwójne zaokrąglenie Pracownik rozpoczął pracę 15 stycznia. Wcześniej w danym roku nie był nigdzie zatrudniony. Po 6 miesiącach pracy strony zdecydowały, że nie będą kontynuować zatrudnienia i pracownika zwolniono 14 lipca (sobota). Mimo że podwładny faktycznie przepracował 6 miesięcy (rozpoczął bowiem pracę w połowie stycznia, a zakończył w połowie lipca) – będzie mu się należał urlop za pełne 7 miesięcy. W górę do całego dnia Obliczając urlop proporcjonalny, mamy również obowiązek zaokrąglać niepełny dzień urlopu do pełnego dnia. Przykład 5 Niepełny dzień Pracownik jest zatrudniony przez 5 miesięcy. Jego staż pracy wynosi powyżej 10 lat, w związku z tym ma prawo do 26 dni urlopu. Jego urlop obliczamy: 5/12 × 26 = 10,83 dnia. Ponieważ nie jest to pierwszy urlop pracownika, pracodawca ma obowiązek zaokrąglić go do pełnego dnia, czyli podwładnemu będzie się należało 11 dni urlopu za 5 miesięcy pracy. W przypadku pracowników niepełnoetatowych obliczanie urlopu proporcjonalnego wiąże się z jeszcze jednym obowiązkiem. Przy obliczaniu takiego urlopu musimy bowiem pamiętać, aby najpierw dostosować liczbę dni wolnych do części etatu (w razie potrzeby zaokrąglić liczbę w górę do pełnej) i dopiero następnie wyliczyć urlop proporcjonalny. Przykład 6 Zaokrąglanie przy urlopie pracowników niepełnoetatowych Pracownik jest zatrudniony na 7/8 etatu i ma ponad 10-letni staż pracy. Jego umowa jest terminowa i trwa od 1 lutego do 31 lipca. W celu obliczenia urlopu wypoczynkowego pracownika należy: Ustalić, do ilu dni urlopu miałby prawo, gdyby pracował w tym wymiarze przez cały rok: 26 × 7/8 = 22,75, po zaokrągleniu 23 dni; obliczyć urlop proporcjonalny, biorąc pod uwagę 23-dniowy wymiar: 23 dni × 6/12 = 11,5, po zaokrągleniu 12 dni. Zmiana etatu w ciągu roku W razie zmiany wysokości zatrudnienia w trakcie roku pracownikowi musimy wyliczyć urlop osobno z każdego okresu zatrudnienia. Przykład 7 Przeliczenie urlopu przy zmianie etatu Pracownik ma ponad 10-letni staż pracy. Dotychczas wykonywał pracę w ramach całego etatu. Jednak od 16 lipca będzie pracował na 7/8 etatu. W związku z tym jego urlop należy wyliczyć osobno dla miesięcy pracy na cały etat i część etatu. Cały etat: W tym wymiarze podwładny świadczył pracę od 1 stycznia do 15 lipca. Zdaniem PIP w takiej sytuacji lipiec w całości należy zaliczyć do pracy w pełnym wymiarze. Jest to zgodne z zasadą zaokrąglania niepełnych miesięcy w górę – niemniej jednak w literaturze można spotkać odmienne poglądy. Bezpieczniej dla pracodawcy jest jednak zastosować wykładnię PIP: 7/12 × 26 dni = 15,16, po zaokrągleniu 16 dni urlopu. 7/8 etatu: Pracownik pracuje w tym wymiarze od 16 lipca do końca roku. Przy obliczaniu urlopu bierzemy pod uwagę miesiące od sierpnia do grudnia – gdyż lipiec należało zaliczyć do urlopu w pełnym wymiarze: 7/8 × 26 dni = 22,75, po zaokrągleniu 23 dni urlopu (wymiar urlopu dla pracownika pracującego przez cały rok na 7/8 etatu), 23 dni × 5/12 = 9,58 po zaokrągleniu 10 dni urlopu. W sumie pracownik będzie miał prawo do 26 dni urlopu za ten rok, tj. 208 godzin urlopu. Urlop zaległy a zmiana etatu Często pracodawcy mają wątpliwości, jak potraktować urlop zaległy z zeszłego roku, który jest wykorzystywany dopiero po zmianie wymiaru etatu w nowym roku. W takim przypadku najważniejsze jest prawidłowe jego wyliczenie. Wykorzystywanie urlopu następuje bowiem na takich samych zasadach, niezależnie od wysokości etatu, na którą pracownik jest zatrudniony. Przykład 8 Urlop zaległy Pracownik do 31 maja był zatrudniony w ramach całego etatu. Od 1 czerwca pracuje jednak na 3/4. Ma ponad 10-letni staż pracy oraz niewykorzystany z zeszłego roku urlop zaległy w wymiarze 8 dni. W pierwszej kolejności należy wyliczyć prawidłowo urlop za ten rok. W związku z tym trzeba ustalić liczbę dni urlopu za pełny etat i 3/4 etatu. Za okres pracy w ramach całego etatu od 1 stycznia do 31 maja pracownikowi przysługuje: 26 × 5/12 = 10,83 – po zaokrągleniu 11 dni urlopu, czyli 88 godzin. Praca na 3/4 etatu skutkuje koniecznością dostosowania urlopu do wymiaru etatu. W tym celu należy ustalić liczbę dni w razie zatrudnienia na 3/4 etatu przez cały rok: 3/4 × 26 = 19,5, po zaokrągleniu 20 dni; następnie – obliczyć ilość dni urlopowych w proporcji do pracy przez część roku: 20 dni × 7/12 (miesiące od lipca do grudnia) = 11,67, po zaokrągleniu 12 dni, tj. 96 godzin. W związku z tym za dany rok podwładnemu przysługuje 23 dni urlopu, tj. 184 godziny. Pracownik w tym roku nie wykorzystał jeszcze żadnego dnia wolnego. Ponadto ma 8 dni (64 godziny) urlopu zaległego za zeszły rok. W związku z tym w tym roku powinien skorzystać z 248 godzin urlopu [184 godziny (wymiar za ten rok) + 64 (liczba godzin urlopu zaległego)]. Urlopu tego należy udzielić na dni i godziny pracy podwładnego. Nie ma znaczenia, że w tym przypadku będą to już dni pracy w obniżonym wymiarze. Redukcja etatu i nieobecność obniżająca urlop Zasady dotyczące obliczania urlopu proporcjonalnego stosujemy także do pracownika powracającego do pracy u dotychczasowego pracodawcy w ciągu roku kalendarzowego po trwającym co najmniej 1 miesiąc okresie: urlopu bezpłatnego, urlopu wychowawczego, odbywania zasadniczej służby wojskowej lub jej form zastępczych, okresowej służby wojskowej, przeszkolenia wojskowego albo ćwiczeń wojskowych, tymczasowego aresztowania, odbywania kary pozbawienia wolności, nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy. W związku z tym może się zdarzyć i tak, że w danym roku pracownik nie tylko zmieni wymiar etatu, ale także będzie nieobecny z któregoś z powyższych powodów. W takiej sytuacji urlop pracownika ulega podwójnej redukcji. Przykłady 9 i 10 Podwójne obniżenie Pracownik do 31 maja miał wymiar czasu pracy 3/5 etatu, od 1 czerwca − pełny etat. Od 19 czerwca do 16 września przebywał na urlopie bezpłatnym. Aby ustalić wymiar przysługującego pracownikowi w danym roku urlopu wypoczynkowego, należy podzielić ten rok na następujące okresy: od 1 stycznia do 31 maja − gdzie pracownik był zatrudniony na 3/5 etatu, od 1 czerwca do 31 grudnia − gdzie pracownik był zatrudniony w ramach pełnego etatu. Urlop proporcjonalny przysługujący pracownikowi za okres od 1 stycznia do 31 maja ustalamy proporcjonalnie do 3/5 wymiaru czasu pracy, a więc: 26 dni × 3/5 (wymiar etatu) = 15,6 dni, co po zaokrągleniu daje 16 dni; 16 dni × 5/12 = 6,66 dnia, co po zaokrągleniu daje 7 dni. Za okres od 1 czerwca do 31 grudnia przysługuje urlop stosownie do całego etatu, a więc: 26 dni × 7/12 = 15,16 dnia, co po zaokrągleniu daje 16 dni. Łącznie w danym roku pracownikowi przysługuje 23 (16 + 7) dni urlopu wypoczynkowego. Niemniej jednak pracownik przebywał na urlopie bezpłatnym między 19 czerwca a 16 września. W związku z tym jego urlop należy ponownie obniżyć proporcjonalnie do okresu nieobecności. Urlop bezpłatny trwał dwa pełne miesiące (od 19 czerwca do 18 lipca, od 19 lipca do 18 sierpnia). Za okres od 19 sierpnia do 16 września nie można obniżyć urlopu, gdyż nie jest to wymagany przepisami miesiąc nieobecności. Urlop bezpłatny wypadał w okresie pracy na cały etat – w związku z tym ten urlop powinien być obniżony o 2/12: 7/12 (liczba miesięcy zatrudnienia na cały etat) – 2/12 (miesiące urlopu bezpłatnego) = 5/12, 5/12 × 26 dni = 10,83, po zaokrągleniu 11 dni. W związku z tym w danym roku pracownikowi należy się: 7 dni urlopu za pracę na 3/5 etatu + 11 dni za pracę w ramach całego etatu = 18 dni urlopu, tj. 144 godziny. Pracownik został zatrudniony na 1/2 etatu do 31 sierpnia. Od 1 września pracuje w ramach całego etatu. Ma prawo do 26 dni urlopu w roku. Od 15 maja do 7 września jest na urlopie bezpłatnym. Ponieważ pracownik był na urlopie bezpłatnym podczas zmiany wymiaru etatu, jego urlop należy obliczyć osobno dla każdego z etatów z uwzględnieniem tej nieobecności. W tym przypadku nie można w łatwy sposób odjąć miesięcy urlopu bezpłatnego, gdyż przypadał na przełomie pracy na cały etat i część etatu. W pierwszej kolejności należy więc obliczyć urlop od 1 stycznia do 5 maja – 1/2 etatu (liczymy cały maj zgodnie z zasadą zaokrąglania urlopu do pełnego miesiąca w górę – takie zdanie przedstawia PIP, chociaż w literaturze można spotkać się z inną opinią): 1/2 × 26 = 13 dni (wymiar na cały rok pracy przez 1/2 etatu), 5/12 × 13 = 5,42, po zaokrągleniu 6 dni. Urlop od 8 września do 31 grudnia (liczymy cały wrzesień zgodnie z zasadą zaokrąglania urlopu do pełnego miesiąca w górę): 4/12 × 26 = 8,67 po zaokrągleniu 9 dni. W sumie pracownikowi będzie przysługiwało 15 dni urlopu, tj. 120 godzin. Zmiana wymiaru etatu w trakcie roku a urlop - zasady udzielania Wolnego musimy udzielić pracownikowi w dni, które są dla niego dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, ale w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy w danym dniu. Zgodnie z Kodeksem pracy jeden dzień urlopu to 8 godzin pracy (również dla niepełnoetatowców). W związku z tym wymiary urlopów wypoczynkowych pracowników zatrudnionych np. na 1/4, 1/2 oraz 3/4 etatu są następujące: 1/4 etatu × 20 dni = 5 dni (5 dni × 8 godzin = 40 godzin), 1/4 × 26 dni = 6,5, po zaokrągleniu w górę do pełnego dnia 7 dni (7 dni × 8 godzin = 56 godzin), 1/2 etatu × 20 dni = 10 dni (10 dni × 8 godzin = 80 godzin), 1/2 × 26 dni = 13 dni (13 dni × 8 godzin = 104 godziny), 3/4 etatu × 20 dni = 15 dni (15 dni × 8 godzin = 120 godzin), 3/4 × 26 dni = 19,5, po zaokrągleniu w górę do pełnego dnia 20 dni (20 dni × 8 godzin = 160 godzin). Przykład 11 Udzielanie urlopów zgodnie ze zmiennym harmonogramem Pracownik zatrudniony jest w systemie równoważnym, w jednym z tygodni okresu rozliczeniowego miał zaplanowaną pracę w następujący sposób: poniedziałek – 12 godzin, wtorek – 8 godzin, środa – 8 godzin, czwartek – 12 godzin, piątek – 4 godziny, sobota – wolne, niedziela – wolne. Zawnioskował o urlop wypoczynkowy. Ponieważ udziela się go na dni pracy, ale na taką liczbę godzin, ile pracownik miał przepracować zgodnie z grafikiem – za ten tydzień pracownik wykorzysta 44 godziny urlopu. Urlopu udzielamy na pełne dni pracy. Pracownik nie może zawnioskować o urlop tylko na jego część. Od tej zasady jest jednak jeden wyjątek. Udzielanie podwładnemu wolnego w dniu pracy w wymiarze godzinowym odpowiadającym części dobowego wymiaru czasu pracy jest dopuszczalne, jedynie w przypadku gdy część urlopu pozostała do wykorzystania jest niższa niż pełny dobowy wymiar czasu pracy pracownika w dniu, na który ma być udzielony urlop. Przykład 12 Urlop na godziny Jeśli pracownik pracuje w systemie równoważnym, ma prawo do 20 dni urlopu w roku, czyli do 160 godzin. Ponieważ pracuje przez różną liczbę godzin w poszczególnych dniach, do wykorzystania zostało mu 17 godzin urlopu. Poprosił o urlop na dni, w których zgodnie z harmonogramem ma zaplanowaną pracę w następujący sposób: poniedziałek – 3 godziny, wtorek – 12 godzin, środa – 6 godzin. W związku z tym pracodawca może udzielić pracownikowi na poniedziałek i wtorek urlopu na cały dzień (15 godzin), natomiast na środę już tylko na 2 godziny – gdyż tyle urlopu zostało podwładnemu. Może on albo przyjść później o 2 godziny do pracy, albo wyjść z niej odpowiednio wcześniej. Podstawa prawna: art. 154, art. 1542, art. 1551, art. 1552, art. 1552a, art. 1553 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: z 2018 r. poz. 108 ze zm.). .

wp3ob0f2nz.pages.dev/918

wp3ob0f2nz.pages.dev/575

wp3ob0f2nz.pages.dev/89

wp3ob0f2nz.pages.dev/212

wp3ob0f2nz.pages.dev/864

wp3ob0f2nz.pages.dev/939

wp3ob0f2nz.pages.dev/550

wp3ob0f2nz.pages.dev/165

wp3ob0f2nz.pages.dev/695

wp3ob0f2nz.pages.dev/822

wp3ob0f2nz.pages.dev/684

wp3ob0f2nz.pages.dev/176

wp3ob0f2nz.pages.dev/757

wp3ob0f2nz.pages.dev/491

wp3ob0f2nz.pages.dev/565

kalkulator urlopu wypoczynkowego przy zmianie etatu